Laureaci

Do grona Laureatów Nagrody dołączyła prof. Maria Poprzęcka – nauczyciel akademicki, wieloletnia dyrektor IHS UW, obecnie profesor Wydziału „Artes Liberales” UW. 
24 września 2021 r w Pałacu Potockich przy Rynku 20 w Krakowie o godz. 12.00 odbyła się uroczystość wręczenia Nagrody Marszałka Województwa Małopolskiego i Prezydenta Miasta Krakowa za wybitne osiągnięcia w dziedzinie eseistyki oraz krytyki literackiej i artystycznej im. Kazimierza Wyki wybitnej historyczce sztuki i eseistce Prof. Marii Poprzęckiej. 

Prof. Maria Poprzęcka jest nauczycielem akademickim, wieloletnią dyrektor IHS UW, obecnie profesorem Wydziału „Artes Liberales” UW; laureatką wielu nagród: Nagrody Literackiej „Gdynia” w dziedzinie eseistyki (2009), Nagrody Krytyki Artystycznej im. Jerzego Stajudy (2014), Nagrody Polskiego PEN Clubu (2014), Nagrody „Nowych Książek” (2019), odznaczoną Złotym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2012). Głównym przedmiotem jej zainteresowań jest malarstwo XIX wieku oraz sztuka współczesna i ich szeroki kontekst krytyczny i teoretyczny. Zajmuje się zagadnieniami metodologicznymi i aksjologicznymi, zwłaszcza wynikającymi z badań nad sztuką nowoczesną. Organizuje konferencje metodologiczne w Nieborowie. Jest autorką kilkunastu książek oraz tekstów o sztuce. Obecnie pisze felietony do m.in. do "Wysokich Obcasów", "Dwutygodnika".

Laureatkę w lipcu 2021 r. wybrało Jury Nagrody Marszałka Województwa Małopolskiego oraz Prezydenta Miasta Krakowa Nagroda im. Kazimierza Wyki w składzie: Prof. Marta Wyka, Prof. Ryszard Nycz, prof. Marian Stala, Krystyna Czerni, dr hab. Jarosław Fazan, Janusz Drzewucki, Monika Gubała- Dyrektor Departamentu Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego i Katarzyna Olesiak – Dyrektor Wydziału Kultury Urzędu Miasta Krakowa. Werdykt Jury zatwierdził Zarząd Województwa Małopolskiego oraz Prezydent Miasta Krakowa.

Ważniejsze publikacje nagrodzonej:

2018    "Impas. Opór, utrata, niemoc, sztuka"
2012 – "Uczta bogiń. Kobiety, sztuka i życie"
2012 – "55 skarbów Polski"
2009 – "Inne obrazy. Oko widzenie, sztuka Od Albertiego do Duchampa"
2004 – "Kochankowie z masakrą w tle i inne eseje o malarstwie historycznym"
2003 – "Galeria. Sztuka patrzenia"
2000 - "Pochwała malarstwa. Studia z historii i teorii sztuki"
1998 – "O złej sztuce"
1997 – "Arcydzieła malarstwa polskiego"
1991 – "Polskie malarstwo salonowe"
1986 – "Czas wyobrażony. O sposobach opowiadania w polskim malarstwie XIX w."
1977/1989 – "Akademizm"
1974/1989 - "Teoretycy, artyści, krytycy o sztuce 1700–1870" (z Elżbietą Grabską)

Nagroda im. Kazimierza Wyki nie tylko utrwala postać wybitnego humanisty, znawcy literatury i artysty słowa, ale przypomina również o wadze humanistycznego powołania — w czasie niezbyt mu sprzyjającym.

Prof. Aleksander Fiut - historyk literatury, krytyk i eseista, badacz i znawca twórczości Czesława Miłosza otrzymał w 2006 r. Nagrodę im. Kazimierza Wyki. (...) więcej 
Prof. Aleksandra Fiuta wyróżniono za całokształt osiągnięć krytycznoliterackich ze szczególnym uwzględnieniem badań nad życiem i twórczością Czesława Miłosza.

Prezydent Krakowa Jacek Majchrowski przypominał podczas uroczystości, że dla wielu studentów to właśnie Aleksander Fiut i jego rozmowy z Czesławem Miłoszem wydane w latach 80. były źródłem wiedzy o wybitnym polskim poecie.

Członek jury prof. Jerzy Jarzębski podkreślił, że laureata i patrona nagrody łączy "rozumienie literatury jako języka służącego do namysłu nad całością świata".

Laureat dziękując za nagrodę złożył hołd swoim profesorom - Kazimierzowi Wyce, Henrykowi Markiewiczowi i Janowi Błońskiemu. Przyznał, że najtrudniej mówić mu o 25-letniej znajomości z Czesławem Miłoszem.

"Miłosz to dla mnie nie tylko genialny poeta, ale przyjaciel, bardzo serdeczny człowiek, który był ze mną w trudnych momentach życia i w chwilach radości" - mówił prof. Fiut. Dodał, że zawdzięcza poecie imaginacyjne i rzeczywiste podróże po Ameryce, Litwie i po Polsce.

"Inspirował mnie. Krytycznie czytał moje teksty, ale też, co zawsze mnie żenowało, często się mnie radził. Był dla mnie drogowskazem wielostronności" - powiedział tegoroczny laureat Nagrody im. Kazimierza Wyki.

Prof. Aleksander Fiut (ur. 1945) historyk literatury, eseista i krytyk literacki. Absolwent polonistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Studiował pod kierunkiem Kazimierza Wyki, Henryka Markiewicza i Jana Błońskiego.

Ogromny wpływ na rozwój naukowy laureata miało spotkanie z Czesławem Miłoszem. Zafascynowany jego osobowością i dziełami, rozpoczął trwające niemal trzy dekady studia nad twórczością poety. Uważany jest za najwybitniejszego w świecie znawcę życia i twórczości Miłosza. Nagrodę przyznano za całokształt osiągnięć krytycznoliterackich w dziedzinie literatury najnowszej, ze szczególnym uwzględnieniem badań nad życiem i twórczością Czesława Miłosza.

Bibliografia:

Dowód nietożsamości. Proza Wilhelma Macha 1977
Rozmowy z Czesławem Miłoszem 1981
Milosz par Milosz. Entretien de Czeslaw Milosz avec Ewa Czarnecka et Aleksander Fiut (wespół z Renatą Gorczyńską [pseud. Ewa Czarnecka], 1986
Conversations With Czeslaw Milosz (wespół z Renatą Gorczyńską [pseud. Ewa Czarnecka]; 1987
Moment wieczny. Poezja Czesława Miłosza 1987
Czesława Miłosza autoportret przekorny. Rozmowy 1988
Pytanie o tożsamość 1995
Być (albo nie być) Środkowoeuropejczykiem 1999
V Evropě, čili… Eseje nejen o polské literatuře 2001
W stronę Miłosza 2003
Spotkania z Innym 2006

Po raz 23. przyznano Nagrodę im. Kazimierza Wyki przyznawaną wspólnie przez Marszałka Województwa Małopolskiego i Prezydenta Miasta Krakowa. W 2007 r odebrał ją historyk i teoretyk literatury prof. Włodzimierz Bolecki. Otrzymał ją za książkę pt. "Inna krytyka". (...) więcej 
- Bolecki wyznacza nowe granice pisarstwu krytycznemu - podkreślała w laudacji córka legendy krakowskiej polonistyki prof. Marta Wyka. - Kreśli portret krytyka w czasach wielkich przemian. Od lat siedemdziesiątych był bowiem znakomitym badaczem ich pulsu. Mam nadzieję, że kolejna książka dojrzewa już w jego krytycznej szufladzie.

- W spotkaniach z profesorem Wyką nauczyłem się, że historia literatury to obszar, z którego potoku wyławia się brylanty. Na pierwszym planie znajdują się jednak nie dzieła, ale ich twórcy, pisarze, ludzie - tłumaczył w swym wystąpieniu Bolecki. Do grona uczniów profesora Wyki Włodzimierz Bolecki nie należał, ale jako jego czytelnik - jak zaznaczył - wyraźnie odczuł relację mistrz - uczeń. - Dzięki profesorowi zrozumiałem, że rozwijamy się i dojrzewamy w cieniu innych - powiedział.

Prof. Włodzimierz Bolecki (ur.1952) historyk i teoretyk literatury. Absolwent filologii polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. W 1996 r. otrzymał tytuł profesora. Pracuje w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, jest kierownikiem Pracowni Poetyki Historycznej.

Autor kilkunastu książek, opracowań edytorskich, kilkudziesięciu artykułów w publikacjach polskich i zagranicznych, redaktor wielu książek zbiorowych. Specjalizuje się m.in. w takich zagadnieniach jak: poetyka historyczna, historia literatury XX w., literatura emigracyjna, teoria i historia form narracyjnych, intertekstualność, stylistyka, recepcja, metodologia badań literackich, problemy modernizmu i postmodernizmu. Nagrodę im. K. Wyki przyznano za książkę "Inna krytyka" z serii Krytyka XX wieku.

Bibliografia:

Historia i biografia. Opowieści biograficzne Wacława Berenta, 1978
Poetycki model prozy w dwudziestoleciu międzywojennym, 1982
Widziałem wolność w Warszawie. Szkice 1982-1987, 1984
Ciemny Staw. Trzy szkice do portretu Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, 1991
Pre-teksty i teksty. Z zagadnień związków międzytekstowych w literaturze polskiej XX wieku, 1991
Ptasznik z Wilna (o Józefie Mackiewiczu), 1991 (pod pseud. Jerzy Malewski)
Wyrok na Józefa Mackiewicza, Londyn 1991 (pod pseud. Jerzy Malewski)
Prawdy niemiłe. Eseje, 1993
Inny Świat Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, 1994;
Poetycki model prozy w dwudziestoleciu międzywojennym: Witkacy, Gombrowicz, Schulz i inni. Studium z poetyki historycznej, 1996
Rozmowy w Dragonei (z Gustawem Herlingiem-Grudzińskim), 1997
Polowanie na postmodernistów w Polsce, 1999
Rozmowy w Neapolu (z Gustawem Herlingiem-Grudzińskim), 2000
Ciemna Miłość. Szkice o twórczości Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, 2005
Inna krytyka, 2006
Ptasznik z Wilna. O Józefie Mackiewiczu (Zarys monograficzny) 2007

Profesor Piotr Śliwiński z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu został laureatem Nagrody im. Kazimierza Wyki za wybitne osiągnięcia w dziedzinie krytyki literackiej, eseistyki i historii literatury w 2008 r. Wyróżnienie w wysokości 20 tys. złotych ufundowali Marszałek Województwa Małopolskiego i Prezydent Miasta Krakowa. Przewodniczący jury Nagrody - Jan Pieszczachowicz powiedział podczas uroczystości, że laureat jest jednym z najlepszych krytyków zajmujących się współczesną polską poezją. (...) więcej 
- Do pisania o poezji trzeba mieć talent, który Śliwiński posiada. Jeśli się go nie ma, to pisze się płaskie twierdzenia lub bzdury. Śliwiński polską poezję zna, pilnie śledzi nowości i stara się być obiektywnym - zauważył Jan Pieszczachowicz.

Według niego prof. Piotr Śliwiński wraz z prof. Przemysławem Czaplińskim, również laureatem Nagrody im. Kazimierza Wyki z 2004 roku, utworzyli w Poznaniu zgrany duet zajmujący się polską literaturą współczesną. - To dwóch solidnych i kompetentnych badaczy, którzy mają cierpliwość zgłębiać tą tematykę i przybliżać ją innym - dodał przewodniczący jury Nagrody.

Piotr Śliwiński – (ur. 1962); historyk i krytyk literatury, profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, kierownik Zakładu Poetyki i Krytyki Literackiej. Pracę naukową rozpoczął pod opieką prof. Jerzego Ziomka i prof. Janiny Abramowskiej. Na początku zajmował się związkami międzywojennej prozy popularnej z polityką i kontekstami społecznymi. O twórczości Tadeusza Dołęgi-Mostowicza, najsłynniejszego z pisarzy popularnych, napisał książkę (1994). Od początku lat dziewięćdziesiątych coraz aktywniejszy jako krytyk. Szkice i recenzje, poświęcone głównie poezji, publikuje m. in. w „Res Publice Nowej”, „Znaku”, „Tygodniku Powszechnym”, „Kresach”, „Nowych Książkach”. Od lat współpracuje z radiem i telewizją. Od dwunastu lat redaguje miesięcznik „Polonistyka”, od 2001 roku – „Poznańskie Studia Polonistyczne”. Jego teksty były tłumaczone na angielski, hiszpański, niemiecki, szwedzki i ukraiński. W 2000 roku uczestniczył w International Writing Program (USA). Kurator międzynarodowych festiwali „Poznań Poetów” (2003, 2005, 2007), przewodniczący kapituły Nagrody Literackiej Gdynia, juror w wielu konkursach i nagrodach. Organizował również liczne sesje naukowe, przez długi okres współpracował z niemiecką fundacją Guardini Stiftung.

W 1999 roku wydał Kontrapunkt. Rozmowy o książkach (z Przemysławem Czaplińskim; Wyd. Obserwator) oraz – w tym samym duecie autorskim – Literaturę polską 1976 – 1998. Przewodnik po prozie i poezji (Wyd. Literackie). Rok później ukazała się Poezja polska po roku 1968 (razem z Anną Legeżyńską; WSiP), w 2002 roku – Przygody z wolnością. Uwagi o poezji współczesnej (Wyd. Znak), W 2004 roku wyszły Poetyckie awangardy (z serii Lekcja literatury z…, WL), następnie – Literatura XX wieku (razem z Bogumiłą Kaniewską i A. Legeżyńską; Wyd. Poznańskie, 2005). Książka najnowsza to Świat na brudno. Szkice o poezji i krytyce (Prószyński i S-ka, 2007), za którą został uhonorowany Nagrodą im. Kazimierza Wyki.

Nagrodę Marszałka Województwa Małopolskiego i Prezydenta Miasta Krakowa im. Kazimierza Wyki otrzymał za wieńczącą jego dotychczasowy dorobek eseistyczny książkę pt. "Echa Idylli w literaturze polskiej doby nowoczesności i późnej nowoczesności". (...) więcej 
Marek Zaleski (ur. 1952 r.)- krytyk literacki i historyk literatury, wykładowca uniwersytecki - profesor w Instytucie Badań Literackich PAN, od roku 2006 pracuje również na Uniwersytecie Warszawskim w Instytucie Stosowanych Nauk Społecznych. W latach 1987-2007 współredaktor "Res Publiki" i zastępca redaktora naczelnego "Res Publiki Nowej". Juror nagrody "Nike" w latach 2005-2007. W 1990  roku m.in. wraz z Wisłąwą Szymborską, został laureatem Nagrody im. Kościelskich. W 2006 roku otrzymał Nagrodę Literacką Gdynia w kategorii esej, a w 2009  roku za książkę Echa idylli w literaturze polskiej doby nowoczesności i późnej nowoczesności był nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia w 2008 r. W latach 2005-2007  był jurorem Nagrody Literackiej Nike. Jest uznawany za jednego z ważniejszych badaczy twórczości Czesława Miłosza.

Autor książek "Przygoda drugiej awangardy" (Ossolineum, 1984, 2 wyd. 2000), "Mądremu biada?" (Libella, 1990), "Formy pamięci" (Słowo Obraz/Terytoria 1996, 2. wyd. 2004), "Zamiast. O twórczości Czesława Miłosza" (Wydawnictwo Literackie, 2005) oraz "Echa idylli" (Universitas, 2007). Laureat Nagrody Fundacji im. Kościelskich (1990) oraz Nagrody Literackiej Gdynia w dziedzinie eseju (2006).

W setną rocznicę urodzin Patrona Nagrody Kapituła postanowiła przyznać Nagrodę Honorową Profesorowi Henrykowi Markiewiczowi – wybitnemu polskiemu literaturoznawcy i teoretykowi literatury oraz wieloletniemu członkowi Jury Nagrody im. Kazimierza Wyki. (...) więcej 
Nagroda została przyznana za całokształt jego działalności i zasług dla kultury polskiej.

Henryk Markiewicz - polski historyk i teoretyk literatury. Urodzony 16 listopada 1922 w Krakowie. Zajmuje się historią literatury polskiej lat 1864-1939, teorią literatury, metodologią badań literackich, historią nauki o literaturze i krytyki literackiej. Mieszka w Krakowie. Emerytowany profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek krajowy czynny Polskiej Akademii Umiejętności, członek krajowy rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, były dyrektor Instytutu Filologii Polskiej (dziś – Wydziału Polonistyki) UJ. Wieloletni zastępca redaktora naczelnego "Pamiętnika Literackiego" i redaktor "Polskiego Słownika Biograficznego", redaktor serii "Biblioteka Studiów Literackich", członek redakcji naczelnej "Obrazu Literatury Polskiej XIX i XX wieku".

Laureatem Nagrody imienia Kazimierza Wyki w 2010 roku został Krzysztof Uniłowski – krytyk literacki, pracownik naukowy Uniwersytetu Śląskiego, autor cenionych prac literaturoznawczych. Tegoroczna edycja zbiegła się z obchodami 100-lecia urodzin patrona Nagrody, z tej wyjątkowej okazji jury przyznało także nagrodę specjalną, którą uhonorowany został prof. Henryk Markiewicz, wybitny historyk i teoretyk literatury. Laureaci odebrali wyróżnienia z rąk Marszałka Województwa Małopolskiego Marka Nawary podczas uroczystej ceremonii przypadającej w dzień urodzin prof. Kazimierza Wyki 19 marca br. (...) więcej 
Tegoroczna uroczystość ma charakter wyjątkowy ze względu na 100-lecie urodzin patrona i 30-lecie istnienia samej Nagrody. Jej laureatami byli wybitni krytycy, badacze, wielkie postaci polskiej humanistyki, na czele z Marią Janion, Janem Błońskim, Zbigniewem Herbertem. Dzisiejsze wyróżnienie podkreśla wartość nagrody. Myślę, że trafia w dobre ręce, w znakomite ręce. Dziękuję jury i gratuluję laureatom – mówił marszałek Marek Nawara podczas gali w Sali Fontany Muzeum Historycznego Miasta Krakowa.

W setną rocznicę urodzin patrona Nagrody jury postanowiło przyznać nagrodę honorową profesorowi Henrykowi Markiewiczowi – wybitnemu historykowi i teoretykowi literatury, wychowawcy pokoleń polonistów – w uznaniu całokształtu jego działalności i zasług dla kultury polskiej.

- Moje istnienie naukowe to rezultat opieki Kazimierza Wyki. Był przykładem odwagi i mistrzostwa w konstruowaniu syntezy. Uczył szlachetnie się różnić – mówił profesor Henryk Markiewicz.

Laureat Nagrody Krzysztof Uniłowski został uhonorowany za całokształt działalności krytycznoliterackiej ze szczególnym uwzględnieniem tomu „Kup pan książkę! Szkice i recenzje”.

– Krytyk jest kronikarzem współczesnej literatury. Pełni rolę jej gospodarza. Krzysztof Uniłowski to krytyk związany z uniwersytetem, który pisze o każdym z równym zapałem i równą kompetencją – podkreśliła prof. Marta Wyka.

– To niezwykłe wyróżnienie odebrałem jako zobowiązanie do wyjaśnienia mojego rozumienia krytyki literackiej. Krytyka to podział, odkrawanie, rozbiór, odłączanie. Krytyka dzieli literaturę, parceluje opinie - mówił Krzysztof Uniłowski.

Nagrodę imienia Kazimierza Wyki po raz pierwszy przyznano w 1979 r. Obecnie jest ona bardzo wysoko oceniana zarówno przez teoretyków literatury i sztuki, jak i samych twórców. Celem tego wyróżnienia jest promocja dokonań polskich środowisk naukowych i literackich oraz realizacja mecenatu samorządowego nad twórcami. Nagroda za rok 2010, ufundowana przez Województwo Małopolskie i Miasto Kraków, wynosi 20 000 zł.

Idea nagrody zrodziła się wkrótce po śmierci jej patrona, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego Kazimierza Wyki, zmarłego w 1975 r. W ten sposób środowisko literackie Krakowa pragnęło uczcić i zachować w pamięci jedną z wybitniejszych swych osobowości: wybitnego historyka literatury, krytyka literackiego, eseistę, twórcę własnej metodologii krytyki literackiej, zwanej „szkołą Wyki”, znawcę sztuki, animatora życia kulturalnego, humanistę o niezwykłej energii i artystycznej wyobraźni.

Tegoroczna uroczystość uhonorowania autorów ważnych dla kultury polskiej publikacji zbiegła się z obchodami 100-lecia urodzin Kazimierza Wyki. W ramach jubileuszu złożono kwiaty na grobie wybitnego polonisty na Cmentarzu Salwatorskim i odsłonięto tablicę pamiątkowej przy ulicy Gołębiej 20. Obchodom towarzyszyła promocja nowego wydania esejów Kazimierza Wyki pt. „Życie na niby” z przedmową Adama Michnika.

Ze znamienitego grona pretendentów do Nagrody im. Kazimierza Wyki, po dokonaniu prezentacji i uzasadnień wyborów, na podstawie tajnego głosowania wyłoniono kandydata do nagrody: Michała Pawła Markowskiego. Nagroda przyznana została za całokształt dokonań w dziedzinie krytyki oraz eseistyki literackiej i artystycznej.

19 stycznia 2012 r. – w rocznicę śmierci patrona – prof. Kazimierza Wyki, po raz 28 wręczona została doroczna Nagroda jego imienia, przyznawana wspólnie przez Marszałka Województwa Małopolskiego oraz Prezydenta Miasta Krakowa za wybitne osiągnięcia w dziedzinie eseistyki oraz krytyki literackiej i artystycznej. Tegoroczną Laureatką została Krystyna Czerni – wybitna krytyk i historyk sztuki, autorka książki pt. „Nietoperz w świątyni. Biografia Jerzego Nowosielskiego”, za którą jury postanowiło uhonorować ją tym prestiżowym wyróżnieniem. Laureatka odebrała Nagrodę w wysokości 20 tysięcy złotych (fundowaną po 10 tysięcy przez każdą ze stron) z rąk przedstawicieli obu samorządów: Witolda Latuska - Członka Zarządu Województwa Małopolskiego i Magdaleny Sroki – Wiceprezydent Miasta Krakowa. (...) więcej 
Krystyna Czerni - jest krytykiem i historykiem sztuki, autorką ponad 300 recenzji, esejów, wywiadów oraz tekstów naukowych, autorką i współautorką wielu pozycji książkowych.

Była członkiem redakcji miesięcznika „Znak”, gdzie redagowała dodatek poświęcony kulturze współczesnej. W Telewizji Kraków zrealizowała ok. 60 odcinków autorskiego cyklu „Album Krakowskiej Sztuki” i współpracowała z redakcją tygodnika "Wielcy Malarze". Od kilkunastu lat poświęca szczególną uwagę postaci Jerzego Nowosielskiego. Swój warsztat historyczno-literacki rozwijała pod skrzydłami prof. Mieczysława Porębskiego, dla którego mistrzem słowa pisanego był Kazimierz Wyka.

Publikacje

Nie tylko o sztuce: Rozmowy z profesorem Mieczysławem Porębskim, Wrocław 1992.
Rezerwat sztuki: tropami artystów polskich XX wieku, Kraków 2000.
Tadeusz Kantor: malarstwo i teatr, przewodnik po twórczości artysty, Bydgoszcz 2002.
Nowosielski, Kraków 2006.
Nietoperz w świątyni. Biografia Jerzego Nowosielskiego, Kraków 2011.
Sztuka po końcu świata, Kraków 2012.

Autor biografii Czesława Miłosza z Nagrodą im. Kazimierza Wyki. (...) więcej 
18 stycznia 2013 r. odbyło się wręczenie - przyznawanej wspólnie przez Marszałka Województwa Małopolskiego oraz Prezydenta Miasta Krakowa - Nagrody im. Kazimierza Wyki za wybitne osiągnięcia w dziedzinie eseistyki oraz krytyki literackiej i artystycznej. Jej laureatem został Andrzej Franaszek – autor biografii Czesława Miłosza.

Tegoroczny laureat jest literaturoznawcą, krytykiem literackim, redaktorem „Tygodnika Powszechnego”, autorem książek o Zbigniewie Herbercie i Czesławie Miłoszu.

Jury uhonorowało Franaszka za książkę „Miłosz. Biografia” – niezwykle rzetelny i fascynujący portret Miłosza, z empatią przybliżający postać poety i jednocześnie ukazujący obraz stulecia, w którym żył.

Członek Zarządu Województwa Małopolskiego Jacek Krupa wraz z Prezydentem Miasta Krakowa Jackiem Majchrowskim wręczyli laureatowi Nagrodę w wysokości 20 tys. złotych (ufundowaną w równej części przez każdą ze stron).

O przyznaniu wyróżnienia zadecydowało jury w składzie: prof. Marta Wyka, prof. Kazimierz Nycz, prof. Stanisław Grodziski, prof. Władysław Stróżewski, Jan Pieszczachowicz, Tadeusz Nyczek, Stanisław Dziedzic i Krystyna Czerni – ubiegłoroczna laureatka Nagrody.

Andrzej Franaszek (1971) – krytyk literacki, redaktor działu kultury w „Tygodniku Powszechnym”, adiunkt w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Zajmuje się twórczością współczesnych pisarzy polskich.

Laureat Nagrody Fundacji im. Kościelskich w 2011 roku oraz Nagrody Nike Czytelników „Gazety Wyborczej” za książkę „Miłosz. Biografia” (Wydawnictwo Znak, 2011).

Opublikował także m.in. książki „Ciemne źródło. Esej o cierpieniu w twórczości Zbigniewa Herberta” (nominacja do Nagrody Literackiej Nike w 1999 r., wydanie II: Znak 2008) oraz „Przepustka z piekła. 44 szkice o literaturze i przygodach duszy” (Znak 2010), autor licznych szkiców, a także scenariuszy filmów dokumentalnych.

Mieszka w Krakowie.

„Fantastycznie operuje zebranym materiałem, nie przytłaczając czytelnika nadmiarem wiadomości, a raczej budując portret bohatera swej opowieści lekkimi pociągnięciami pióra. (…) Czytając dzieło Andrzeja Franaszka, nabieramy nadziei, że uda się przeniknąć fenomen talentu i meandry osobowości Miłosza, zrozumieć co ukształtowało jego umysłowość, wyobraźnię, wrażliwość poetycką” – uzasadniało swój werdykt jury.

„Wiadomości Literackie prawie dla wszystkich” to książka za którą prof. Małgorzata Szpakowska otrzymała Nagrodę im. Kazimierza Wyki w 2014 r. Uroczysta gala odbyła się w Teatrze im. Juliusza Słowackiego. Nagrodę ufundowaną z budżetów Województwa Małopolskiego oraz Miasta Krakowa wręczyli Kazimierz Barczyk, przewodniczący Sejmiku Województwa Małopolskiego oraz prezydent Krakowa Jacek Majchrowski. Tegoroczna laureatka konkursu jest wieloletnią redaktor miesięcznika „Dialog”, profesorem w Zakładzie Historii Kultury na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, kulturoznawcą, krytykiem literackim i historykiem literatury. W swojej karierze pisarskiej nominowana była również do nagrody NIKE oraz „Podporiusza”. (...) więcej 
O wyróżnieniu Małgorzaty Szpakowskiej zdecydowało jury w składzie: prof. Marta Wyka, prof. Stanisław Grodziski, prof. Franciszek Ziejka, prof. Ryszard Nycz, prof. Adam Małkiewicz, prof. Marian Stala, prof. Jerzy Jarzębski, prof. Władysław Stróżewski, prof. Tadeusz Nyczek, Jan Pieszczachowicz, Stanisław Dziedzic, Krzysztof Markiel, dr Andrzej Franaszek – ubiegłoroczny laureat Nagrody.

Prof. Małgorzata Szpakowska urodziła się 18 maja 1940 roku w Warszawie. Jest wieloletnią redaktor miesięcznika „Dialog”, profesorem w Zakładzie Historii Kultury na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, należy do Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, PEN Clubu, jest także jurorem Nagrody im. Jana Józefa Lipskiego. Zajmowała się m.in. twórczości S. I. Witkiewicza i S. Lema. Jest autorką kilkunastu książek z zakresu historii kultury, obyczaju, antropologii ciała. Wydała m.in.: „Światopogląd Stanisława Ignacego Witkiewicza” (1976; Nagroda Kościelskich 1977), „O kulturze i znachorach” (1983), „Dyskusje ze Stanisławem Lemem” (1996), „Zakorzenieni, wykorzenieni” (1997), „Chcieć i mieć. Samowiedza obyczajowa w Polsce czasu przemian” (nominacja do nagród NIKE 2004 oraz „Podporiusz” 2004), „Teatr i bruk. Szkice o krytykach teatralnych” (2006), współautorka i redaktor zbioru „Obyczaje polskie. Wiek XX w krótkich hasłach” (2008) oraz antologii „Antropologia ciała”(2008). Nagrodzona publikacja ta jest panoramą intelektualną, literacką i obyczajową Polski XX-lecia międzywojennego opracowaną na podstawie analiz czołowego pisma tamtego okresu, słynnych „Wiadomości Literackich”.

22 stycznia 2015 roku w Sali Obrad Rady Miasta Krakowa im. Stanisława Wyspiańskiego odbyła się uroczysta gala wręczenia Nagrody Marszałka Województwa Małopolskiego i Prezydenta Miasta Krakowa za wybitne osiągnięcia w dziedzinie eseistyki oraz krytyki literackiej i artystycznej im. Kazimierza Wyki. Laureatem tegorocznej nagrody został Pan prof. Andrzej Mencwel.
Nagroda została przyznana za książkę pt. „Stanisław Brzozowski. Postawa krytyczna. Wiek XX”. Prof. Andrzej Mencwel – jest historykiem, antropologiem kultury, krytykiem literackim, eseistą, publicystą. Członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, był dyrektorem Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, prezes honorowy Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego. Wyróżniona publikacja to obszerne studium nad życiem i myślą Stanisława Brzozowskiego – wybitnej postaci polskiej kultury. Prof. Mencwel opowiada w interesujący sposób o wpływie przemian społecznych i kulturalnych na pokolenie Brzozowskiego, o dylematach i wątpliwościach z jakimi zmagali się wybitni intelektualiści okresu Młodej Polski. Postać Brzozowskiego była też przedmiotem zainteresowań naukowych Patrona Nagrody – prof. Kazimierza Wyki.

– Takie nagrody jak ta są fundamentem dla tworzenia przestrzeni dla dobrego, wartościowego słowa – mówił Leszek Zegzda, członek Zarządu WM. W imieniu władz samorządowych gratulacje laureatowi złożyli także Jerzy Fedorowicz – radny Województwa Małopolskiego i przewodniczący Komisji Kultury SWM oraz Jacek Majchrowski – Prezydent Krakowa. Laudacje na cześć laureata wygłosiła prof. Marta Wyka – córka prof. Kazimierza Wyki.

21 stycznia 2016 roku w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie odbyła się uroczysta gala wręczenia Nagrody Marszałka Województwa Małopolskiego i Prezydenta Miasta Krakowa za wybitne osiągnięcia w dziedzinie eseistyki oraz krytyki literackiej i artystycznej im. Kazimierza Wyki.Tegoroczną Nagrodę odebrał Edward Balcerzan - profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. (...) więcej 
Prof. Edward Balcerzan jest teoretykiem literatury, krytykiem literackim, tłumaczem, poetą, prozaikiem.

Należy do najwybitniejszych polskich badaczy literatury oraz do najwytrawniejszych krytyków literackich.

Ukończył w 1961 roku filologię polską na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – tematem pracy magisterskiej były powieści Stanisława Ignacego Witkiewicza „Pożegnanie jesieni" i „Nienasycenie". Doktorem nauk humanistycznych został w 1968 roku, tematem pracy doktorskiej była problematyka dwujęzyczności w twórczości Brunona Jasieńskiego. Habilitację uzyskał w 1972 roku, a w 1985 roku został mianowany profesorem nadzwyczajnym, w 1990 roku otrzymał tytuł profesora zwyczajnego.

Najważniejsze publikacje: „Morze, pergamin i ty” (1960), „Podwójne interlinie” (1964), „Granica na moment. Wiersze, przekłady, pastisze” (1969),  „Późny wiek” (1972), „Pobyt” (1964), „Któż by nas takich pięknych” (1972), „Styl i poetyka twórczości dwujęzycznej Brunona Jasieńskiego. Z zagadnień teorii przekładu” (1968), „Oprócz głosu. Szkice krytycznoliterackie” (1971), „Przez znaki” (1972), „Kręgi wtajemniczenia” (1982), „Poezja polska w latach 1939-1965 (cz.1)” (1982), „Poezja polska w latach 1939-1965 cz.2” (1988), „Liryka Juliana Przybosia” (1989), „Przygody człowieka książkowego” (1990), „Poezja polska w latach 1918-1939” (1990), „Śmiech pokoleń – płacz pokoleń” (1997), „Poezja polska w latach 1939-1968” (1998), „Literatura z literatury (strategie tłumaczy)” (1998), „O nowatorstwie”(2004), „Zuchwalstwa samoświadomości” (2005), „Literackość. Modele, gradacje, eksperymenty” (2013). 

Twórczość

Poezja

1960 - Morze, pergamin i ty
1964 - Podwójne interlinie
1969 - Granica na moment. Wiersze, przekłady, pastisze
1972 - Późny wiek. Poezje
2007 - Wiersze niewszystkie

Proza

1964 - Pobyt
1972 - Któż by nas takich pięknych. Tryptyk
2003 - Perehenia i słoneczniki (opisuje ukraińsko-polskie dzieciństwo autora)

Książki naukowe i krytycznoliterackie

1968 - Styl i poetyka twórczości dwujęzycznej Brunona Jasieńskiego. Z zagadnień teorii przekładu
1971 - Oprócz głosu. Szkice krytycznoliterackie
1972 - Przez znaki. Granice autonomii sztuki poetyckiej. Na materiale polskiej poezji współczesnej
1982 - Kręgi wtajemniczenia. Czytelnik, badacz, tłumacz, pisarz
1982 - Poezja polska w latach 1939-1965. Część 1. Strategie liryczne
1988 - Poezja polska w latach 1939-1965. Część 2. Ideologie artystyczne
1984 - Włodzimierz Majakowski (monografia)
1989 - Liryka Juliana Przybosia
1990 - Przygody człowieka książkowego. (Ogólne i szczególne)
1990 - Poezja polska w latach 1918-1939
1997 - Śmiech pokoleń – płacz pokoleń
1998 - Poezja polska w latach 1939-1968
1998 - Literatura z literatury (strategie tłumaczy) ("Studia o przekładzie", t. 6)
2004 - O nowatorstwie ("Wykłady Schopenhauerowskie", wykład I)
2005 - Zuchwalstwa samoświadomości
2009 - Tłumaczenie jako "wojna światów". W kręgu translatoryki i komparatystyki

Nie ma mowy

W sprawozdaniu o początkach światów: obu,
(jeden zainstalowano zaświatowo,
drugi częściowo do wglądu)
nie ma mowy o początku wody,
ani echa, ani szczeliny przecieku.

Na dobitek nie ma mowy
o początku mowy. Rzekłbyś, sprawozdawca
nabrał wody w płuca tak głęboko, że
nie wypłynie z tego nawet
niedopowiedzenie.

Początek tętni międzygwiezdną
głuszą, gdy pytamy: kiedy
rodziły się wyrazy żalu lub zachwytu,
odbywały próbne wzloty zwartowybuchowych,
szły ferwory intonacji, zadęcia wołaczy?
Jak łamały się gałęzie zmierzchów,
pokrętne zawiązki pisma,
nieczytelnego - do czasu?

A zamaszyste zasiewy znaczeniowych pól?
A zarzewia składni, coraz jaśniejsze i giętsze,
że można się było dogadać
z płomieniem i z płazem (od biedy)?

Uwierzyć, nie uwierzyć, że woda i mowa
przedwcześnie zapoczątkowane w narzeczach i nurtach
zaczaiły się bezbrzeżne i wylewne (dla nas? dla nikogo?)
Nie pytać, pytać, ile razy zaczynaliśmy się
w
rzeczywistości?

Ryszard Koziołek, profesor Uniwersytetu Śląskiego i juror Nagrody Literackiej Nike, został 33. laureatem Nagrody im. Kazimierza Wyki. W kolejną rocznicę śmierci Patrona Nagrody - 19 stycznia 2017 r., z rąk Leszka Zegzdy, Członka Zarządu Województwa Małopolskiego i Prezydenta Miasta Krakowa Jacka Majchrowskiego odebrał nagrodę i czek w wysokości 20 tys. zł. (...) więcej 
Ryszard Koziołek - urodzony w1966 r. w Bielsku-Białej. Literaturoznawca, eseista, nauczyciel akademicki. Absolwent polonistyki Uniwersytetu Śląskiego, gdzie obecnie jest profesorem w Instytucie Nauk o Literaturze Polskiej im. Ireneusza Opackiego.

Współzałożyciel i dyrektor Kolegium Indywidualnych Studiów Międzyobszarowych UŚ, prorektor ds. kształcenia i studentów UŚ (od 2013). Juror Nagrody Literackiej Nike w latach 2012-2015. Wybitny znawca prozy Henryka Sienkiewicza i Teodora Parnickiego. Eseje i szkice literackie o prozie współczesnej publikuje m.in. w Gazecie Wyborczej, Polityce, Tygodniku Powszechnym.

Bibliografia:

Zdobyć historię. Problem przedstawienia w „Twarzy księżyca” Teodora Parnickiego (1999).

Wstęp i opracowanie tekstu powieści Teodora Parnickiego Tylko Beatrycze w serii „Biblioteka Narodowa” (I 304, 2002)

Ciała Sienkiewicza. Studia o płci i przemocy (2009, Nagroda Literacka GDYNIA w kategorii eseistyka)

Znakowanie trawy albo praktyki filologii (2011).

Dobrze się myśli literaturą (2016).

W kolejną rocznicę śmierci prof. Kazimierza Wyki, wybitnego literata związanego z Małopolską i Krakowem, wręczono już po raz 34. nagrodę jego imienia. Wyróżnienie – przyznawane wspólnie przez marszałka województwa małopolskiego oraz prezydenta Krakowa – w tym roku trafiło do wybitnej twórczyni i tłumaczki z jęz. niemieckiego Małgorzaty Łukasiewicz.Uroczystość wręczenia Nagrody odbyła się 19 stycznia 2018 r. (...) więcej 
Małgorzata Łukasiewicz - urodzona w 1948 roku w Warszawie. Studiowała języki obce i filozofię na UW. Jako tłumaczka literatury niemieckojęzycznej i krytyk literacki współpracuje z wieloma wydawnictwami, czasopismami
i instytucjami kultury.

Jest członkiem jury Nagrody Literackiej GDYNIA. Tłumaczyła m. in. Patricka Süskinda, Hermanna Hessego, W. G. Sebalda, Roberta Walsera, Theodora W. Adorna, Jürgena Habermasa, Friedricha Nietzschego, Georga Simmla.

Opublikowała książki eseistyczne: Robert Walser (Czytelnik 1990), Rubryka pod różą (Znak 2007), Jak być artystą. Na przykładzie Thomasa Manna (Więź 2011), Dziwna rzecz – pisanie (Więź 2012).

Laureatka nagrody „Literatury na Świecie”, nagrody Polskiego PEN Clubu, nagrody „Zeszytów Literackich” im. Pawła Hertza, nagrody im. Hermanna Hessego, Nagrody Polsko-Niemieckiej.

Autorskie publikacje książkowe

Robert Walser – Czytelnik, Warszawa 1990 (seria „Klasycy literatury XX wieku”)
Rubryka pod różą – Znak, Kraków 2007 (zbiór felietonów)
Jak być artystą. Na przykładzie Thomasa Manna – Więź, Warszawa 2011
Dziwna rzecz pisanie – Więź, Warszawa 2012
Pięć razy o przekładzie – Karakter, Kraków 2017

Przekłady

T. W. Adorno – Minima Moralia (Minima Moralia), Wyd. Literackie, Kraków 1999, ISBN 83-08-02998-1
= = 2009, ISBN 978-83-08-04315-8

T. W. Adorno, M. Horkheimer – Dialektyka oświecenia (Dialektik der Auklärung), IFiS, Warszawa 1995, ISBN 83-86166-12-6
= Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2010, ISBN 978-83-61006-85-5

I. Bachmann ¬– Dziennik wojenny. Z listami od Jacka Hamesha (Kriegstagebuch. Mit den Briefen von Jack Hamesh an Ingeborg Bachmann), Czarne, Wołowiec 2015, ISBN 978-83-8049-039-0

I. Bachmann, P. Celan – Czas serca. Korespondencja (Herzzeit. Briefwechsel), a5, Kraków 2010, ISBN 978-83-61298-25-0

H. Böll – Opiekuńcze oblężenie (Fürsorgliche Belagerung), Czytelnik, Warszawa 1986, 83-07-01314-3
= =1993, ISBN 83-07-02220-7
= Wyd. Muza, Warszawa 1993 83-7079-193-X

G. Boehm – O obrazach i widzeniu, Antologia tekstów (Schriften. Auswahl), Universitas, Kraków 2014, ISBN 97883-242-2371-8

B. Brecht – Badeński moralitet o zgodzie (Das Badener Lehrstück vom Einverständnis) w: Brecht, Dramaty, PIW, Warszawa 1979

R. Dahrendorf – Ponad granicami. Wspomnienia (Über Grenzen. Lebenserinnerungen), Wyd. Literackie, Kraków 2003, ISBN 83-08-03470-5

F. Dürrenmatt – Organa sprawiedliwości (Justiz), Czytelnik, Warszawa 1995, ISBN 83-07-02471-4

F. Dürrenmatt – Budowanie wieży. Tematy (Turmbau. Stoffe IV-IX), PIW, Warszawa 2011, ISBN 978-83-06-03306-9

M. Frisch – Szkice do trzeciego dziennika (Entwürfe zu einem dritten Tagebuch), W.A.B., Warszawa 2015, 978-83-280-2097-9

M. Frisch – Z dziennika berlińskiego (Aus dem Berliner Journal), Czarne, Wołowiec 2017

J. Fuchs – Protokoły przesłuchań (Vernehmungsprotokolle), NOWA, Warszawa 1985 (unter dem Pseudonym Małgorzata Górka)

H. G. Gadamer – Rozum, słowo, dzieje (Kleine Schriften – Auswahl) PIW, Warszawa 1979, (50%) ISBN 83-06-00152-4
= = 2000, ISBN 08-06-02796-5

H. G. Gadamer – Czy poeci umilkną? (Denken im Gedicht, Verstummen die Dichter?, Im Schatten des Nihilismus, Wer bin Ich und wer bist Du?, Sinn und Sinnverhüllung bei Paul Celan), Homini-Studio Phi, Bydgoszcz 1998, ISBN 83-909040-4-7

H. G. Gadamer – Poetica (Poetica), Wyd. IBL, Warszawa 2001, ISBN 83-87456-70-5

G. Grass – Niemieckie rozliczenia (Deutscher Lastenausgleich),
NOWA, Warszawa 1983*

J. Habermas – Teoria i praktyka (Aufsätze-Auswahl), PIW, Warszawa 1983*

J. Habermas – Filozoficzny dyskurs nowoczesności (Der philosophische Diskurs der Moderne), Universitas 2000, ISBN 83-7052-682-9

J. Habermas – Przyszłość natury ludzkiej. Czy zmierzamy do eugeniki liberalnej? (Die Zukunft der menschlichen Natur. Auf dem Weg zu einer liberalen Eugenik?), Scholar, Warszawa 2003, ISBN 83-7383-054-5

J. Habermas – Strukturalne przeobrażenia sfery publicznej (Strukturwandel der Öffentlichkeit), PWN, Warszawa 2007*,

P. Hacks – Adam i Ewa (Adam und Eve), w: Antologia dramatu NRD, PIW, Warszawa 1980*
M. Heidegger, K. Jaspers – Korespondencja 1920-1963 (Briefwechsel 1920-1963), Wyd. Rolewski, Toruń 2000 *

H. Hesse – W słońcu dawnych dni (Erzählungen-Auswahl), Wyd. Poznańskie, Poznań 1988, ISBN 83-210-079-45

H. Hesse – Siddhartha (Siddhartha), Wyd. Poznańskie, Poznań 1988, ISBN 83-210-0690-6
= Kwiaty na Tor/ Klon, Warszawa 1994 ISBN 83-85712-04-6, 83-901530-0-9
= PIW, Warszawa
H. Hesse – Kuracjusz (Der Kurgast), Wyd. Dolnośląskie, Wrocław 1992
H. Hesse – Rosshalde (Rosshalde), Wyd. Dolnośląskie, Wrocław 1995
H. Hesse, ¬ T. Mann – Korespondencja (Briefwechesel), PIW, Warszawa 2006
„Historikerstreik”. Spór o miejsce III Rzeszy w historii Niemiec (Anthologie z. T. Historikerstreit), Aneks, Londyn 1990*
U. Im Hof – Europa oświecenia (Europa der Aufklärung) Volumen, Warszawa 1995
B. Honigmann – Miłość z niczego (Eine Liebe aus nichts), „Literatura na Świecie” 6/1994
H. R. Jauss – Historia literatury jako prowokacja (Literaturgeschichte als Provokation), IBL, Warszawa 2000

Chr. Lavant ¬ – Zapiski z domu wariatów (Aufzeichnungen aus einem Irrenhaus), Ossolineum, Wrocław 2017
K. May – Przez dziki Kurdystan (Durchs wilde Kurdistan), Wyd, Poznańskie, Poznań 1990
J. Mitterer – Tamta strona filozofii (Das Jenseits der Philosophie) Oficyna Naukowa, Warszawa 1996
F. Nietzsche – Niewczesne rozważania (Unzeitgemässe Betrachtungen), Znak, Kraków 1996
F. Nietzsche –¬ Radosna wiedza, (Fröhliche Wissenschaft), słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2008
H. Plessner – Pytanie o conditio humana (Aufsätze – Auswahl), PIW, Warszawa 1988*
G. Ritz – Polskie spotkanie z Niemcami. Jarosław Iwaszkiewicz i Stefan George (Eine polnische Deutschlandbegegnung. Jarosław Iwaszkiewicz und Stefan George), Muzeum w Stawisku, Podkowa Leśna 1998*
G. Ritz – Nić w labiryncie pożądania (Aufsätze zur Gender- und Geschlechtsfrage in der polnischen Literatur), Wiedza Powszechna, Warszawa 2002*
G. Ritz, Poeta romantyczny i nieromantyczne czasy. Juliusz Słowacki w drodze do Europy – pamiętniki polskie na tropach narodowej tożsamości (Aufsätze zur polnischen Literatur der Romantik), Universitas, Kraków 2011
G. Roth, Podróż do wnętrza Wiednia (Eine Reise in das Innere von Wien) – seria „Kroki”, PIW, Warszawa 2006
J. Roth – Żydzi na tułaczce (Juden auf Wanderschaft), Austeria, Kraków 2017
P. Roth – Riverside (Riverside), Znak, Kraków 1996
H. J. Schädlich – Tallhover ( Tallhover), Puls, Londyn 1989 (unter dem Pseudonym Małgorzata Górka)
K. Schlesinger – Michael (Michael), Wyd. Poznańskie, Poznań 1978
W. G. Sebald – Czuję. Zawrót głowy (Schwindel. Gefühle), Wyd. Literackie, Kraków 1998
W. G. Sebald – Wyjechali (Die Ausgewanderten), W.A.B., Warszawa 2005
W. G. Sebald – Austerlitz (Austerlitz), W.A.B., Warszawa 2007
W. G. Sebald ¬– Pierścienie Saturna (Die Ringe des Saturn), W.A.B., Warszawa 2009
W. G. Sebald – Wojna powietrzna i literatura (Luftkrieg und Literatur), W.A.B., Warszawa 2012
W. G. Sebald – Campo Santo (Campo Santo), W.A.B., Warszawa 2014
G. Simmel – Socjologia (Soziologie. Grundfragen der Soziologie), PWN, Warszawa 1975
G. Simmel – Most i drzwi. Wybór esejów (Brücke und Tür. Ausgewählte Essays), Oficyna Naukowa, Warszawa 2005
G. Simmel ¬ ¬ – Pisma socjologiczne (Aufsätze. Auswahl), Oficyna Naukowa, Warszawa 2008
W. Sofsky ¬– Ustrój terroru: obóz koncentracyjny (Die Ordnung des Terrors: das Konzentrationslager), Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa 2016, ISBN 978-83-65254-21-4
T. Spengler – Mózg Lenina (Lenins Hirn), Wyd. Dolnośląskie, Wrocław 1992
P. Stamm – Siedem lat (Sieben Jahre), Drzewo Babel, Warszawa 2014, ISBN 978-83-64488-64-1
B. Strauss – Park (Der Park), „Dialog” 1986
P. Süskind – Pachnidło (Das Parfum), Czytelnik, Warszawa 1990
P. Süskind – Gołąb (Die Taube), Czytelnik, Warszawa 1992
P. Süskind – Historia pana Sommera (Die Geschichte von Herrn Sommer), Czytelnik, Warszawa 1994
P. Süskind – Trzy historie i jedno rozważanie (Drei Geschichten und eine Betrachtung), Znak, Kraków 1998
F. Tönnies – Wspólnota i stowarzyszenie (Gemeinschaft und Gesellschaft), PWN, Warszawa 1988
R. Wagner – Złoto Renu ( Das Rheingold)
R. Wagner – Walkiria (Die Walküre)
R. Wagner – Zygfryd (Siegfried)
R. Wagner – Zmierzch bogów (Götterdämmerung), Wyd. Teatr Wielki, Warszawa 1988/89
R. Walser – Rodzeństwo Tanner (Geschwister Tanner), Wyd. Poznańskie, Poznań 1984
R. Walser – Jakub von Gunten (Jakob von Gunten) Wyd. Poznańskie, Poznań 1988
R. Walser – Przechadzka i inne utwory (Prosastücke – Auswahl), Czytelnik, Warszawa 1990
R. Walser – Dziwne miasto (Geschichten. Aufsätze), Świat Literacki, Izabelin 2001
R. Walser – Mały krajobraz ze śniegiem (Kleine Dichtungen. Prosastücke. Kleine Prosa), Świat Literacki, Izabelin 2003
R. Walser – Niedzielny spacer (Poetenleben, Seeland, Die Rose), Świat Literacki, Izabelin 2005
R. Walser – Mikrogramy (Aus dem Bleistiftgebiet – Auswahl), Kraków 2013*
Współczesna myśl literaturoznawcza RFN (Literaturwissensachaft in der Bundesrepublik Deutschland – Anthologie), Czytelnik, Warszawa 1986*

(* oznacza prace zbiorowe z udziałem innych tłumaczy)

Jacek Leociak – literaturoznawca, historyk literatury i profesor nauk humanistycznych, został laureatem Nagrody im. Kazimierza Wyki w 2019 r. Uroczystość wręczenia nagrody w wysokości 40 tys. zł odbyła się 18 stycznia 2019 r. w Sali Obrad im. Stanisława Wyspiańskiego w Urzędzie Miasta Krakowa. (...) więcej 
Jacek Leociak urodzony 2 czerwca 1957 w Warszawie. Polski literaturoznawca, historyk literatury, profesor nauk humanistycznych, pracownik Instytutu Badań Literackich PAN oraz Centrum Badań nad Zagładą Żydów.

Studiował na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego i tam podjął pracę. W 1996 r. w Instytucie Badań Literackich PAN obronił doktorat, którego promotorem był prof. Michał Głowiński, a rozprawa pt. "Tekst wobec Zagłady. (O relacjach z getta warszawskiego)” ukazała się w serii Monografie Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w 1997 r. Od tego roku pracuje w Instytucie Badań Literackich. Habilitował się w 2011 r. w macierzystym Instytucie na podstawie rozprawy „Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji”, a w 2013 r. otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych.

Jestem członkiem-założycielem Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN (od 2003), a od 2004 r. kieruje Zespołem Badań nad Literaturą Zagłady przy Instytucie Badań Literackich PAN, będąc również członkiem Pracowni Poetyki Teoretycznej i Semiotyki Kultury IBL PAN. Jest współzałożycielem i od 2005 r. członkiem redakcji rocznika „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”, wydawanego przez Centrum Badań nad Zagłada Żydów. W latach 2006-2014 wraz z Barbarą Engelking tworzył Galerię Zagłady w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie. Jest członkiem Rady Naukowej IBL PAN, Rady Naukowej Instytutu Kultury Polskiej UW, Rady Programowej Domu Spotkań z Historią oraz Kolegium Historycznego Muzeum POLIN.

Od blisko ćwierć wieku zajmuje się dydaktyką. Na Wydziale Polonistyki UW, w Instytucie Kultury Polskiej UW, w Artes Liberales UW, w Katedrze Antropologii Literatury i Badań Kulturowych UJ prowadzi konwersatoria i seminaria dotyczące m.in. prób rozumienia doświadczenia Zagłady, form zapisu doświadczeń granicznych, poetyki makabry, hermeneutyki świadectwa, topografii doświadczenia, problematyki zemsty i przebaczenia w kontekście Zagłady.
Opublikował: Tekst wobec Zagłady. O relacjach z getta warszawskiego (1997, wyd. angielskie 2004, 2016); Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście, (wspólnie z Barbarą Engelking; 2001, Yale University Press 2009, wyd. rozszerzone i poprawione 2013), Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji (2009, 2018); Ratowanie. Opowieści Polaków i Żydów, (2010); Spojrzenia na Warszawskie getto (2011, 2018); Biografie ulic. O żydowskich ulicach Warszawy: od narodzin po Zagładę (2017). Młyny boże. Zapiski o Kościele i Zagładzie (2018).

Janusz Drzewucki – krytyk literacki, poeta, dziennikarz, wydawca – został 35. laureatem Nagrody im. Kazimierza Wyki. Wyróżnienie to jest przyznawane wspólnie przez marszałka województwa małopolskiego oraz prezydenta Krakowa. (...) więcej 
Przyznana nagroda jest wyróżnieniem za całokształt dokonań w dziedzinie eseistyki oraz krytyki literackiej, ze szczególnym uwzględnieniem książki pt. „Lekcje u Różewicza”. Podczas uroczystości w Teatrze im. Juliusza Słowackiego laureat otrzymał symboliczny czek w wysokości 40 000 zł oraz pamiątkowy dyplom. Wydarzenie przyciągnęło wielu miłośników literatury oraz osoby pracujące w branży. Sala pękała w szwach. Swoją obecnością zaszczycił nas Dariusz Jaworski, dyrektor Instytutu Książki oraz Jolanta Korkuć, redaktor naczelna Wydawnictwa Literackiego.

"To ogromny powód do dumy, że tu – w Małopolsce – wręczana jest tak prestiżowa nagroda. Jej wagę docenili już dawno zarówno teoretycy literatury i sztuki, jak i sami autorzy. Warto dodać, że to jedno z niewielu wyróżnień w tej dziedzinie literatury" - podkreśla marszałek Witold Kozłowski.

Nagrodę w imieniu Marszałka wręczyła Pani Monika Gubała, dyrektor Departamentu Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Promocji Urzędu Marszałkowskiego.

Janusz Drzewucki jest krytykiem literackim, poetą, dziennikarzem, wydawcą, redaktorem miesięcznika „Twórczość”, Członkiem PEN Clubu i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Autor od niemal 40 lat towarzyszy twórczości Tadeusza Różewicza, omawiając wszystkie ukazujące się tomy, a także opracowania krytyczne o pisarzu. Janusz Drzewucki zawarł w swojej książce 37 tekstów, publikowanych m.in. w „Twórczości", a także napisanych specjalnie do tego tomu. Są to zarówno teksty krytycznoliterackie, jak i bardziej osobiste, w których Drzewucki wspomina spotkania z wybitnym poetą.

W „Lekcjach u Różewicza” Drzewuckiemu udało się połączyć wieloletnie doświadczenie redaktorskie z bardzo subiektywnym, pełnym pasji spojrzeniem czytelnika zafascynowanego zarówno całym dziełem, jak i osobowością Tadeusza Różewicza. Na tle bogatej literatury krytycznej o poecie, książka Drzewuckiego wyróżnia się bezpretensjonalnym tonem szczerości i osobistego świadectwa. W „Lekcjach u Różewicza” autor odniósł się również do książki Kazimierza Wyki „Różewicz parokrotnie”.

W 104. rocznicę urodzin Prof. Kazimierza Wyki - wybitnego historyka literatury, krytyka literackiego i eseisty – nagrodę jego imienia ufundowaną w równych częściach przez samorząd Województwa Małopolskiego oraz Gminy Miasta Krakowa, odebrał rodowity krakowianin - Prof. Paweł Próchniak. Nagrodę po raz drugi wręczono w rocznicę urodzin jej Patrona - 19 marca br. Dyplom oraz czek w wysokości 40 000 zł Laureat odebrał z rąk Przewodniczącego Sejmiku Województwa Małopolskiego – Prof. Jana Tadeusza Dudy oraz Dyrektor Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta Krakowa –Katarzyny Olesiak, podczas uroczystej gali, która odbyła się w Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie.

W 2024 r. do grona Laureatów dołączył Prof. Paweł Próchniak znakomity eseista, krytyk literacki, literaturoznawca, a przede wszystkim badacz i znawca poezji współczesnej oraz twórca wyjątkowych projektów, które pozwalają żyć wierszom w realnej, a także wirtualnej rzeczywistości. W kręgu jego zainteresowań pozostaje twórczość pisarzy polskiego modernizmu, poezja XX wieku, literatura najnowsza oraz sztuka interpretacji. Jest autorem monografii: „Sen nożownika. O twórczości Ludwika Stanisława Licińskiego” (Lublin 2001), „Pęknięty płomień. O pisarstwie Tadeusza Micińskiego” (Lublin 2006), „Modernizm: ciemny nurt” (studia z dziejów poezji) (Kraków 2011) oraz książek o literaturze ostatnich dziesięcioleci: „Wiersze na wietrze” (szkice, notatki) (Kraków 2008), „Zamiar ze słów” (szkice, notatki) (Kraków 2011) oraz tomu „Rachunek strat. Poezja - krytyka – lektura” (Kraków 2016). "Nokturny. Z dziejów wyobraźni poetyckiej" (2018). W latach 2008-2009 był dyrektorem Instytutu Filologii Polskiej KUL oraz kierownikiem utworzonej z jego inicjatywy Katedry Literatury Modernizmu KUL. Obecnie kieruje Katedrą Literatury Współczesnej i Krytyki Literackiej Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie. Jest organizatorem licznych konferencji i seminariów naukowych (m.in. cykli: Seminaria w Bramie, Która lektura? oraz Poeci Młodej Polski) oraz pomysłodawcą i współorganizatorem „Miasta Poezji” w Lublinie, a także pomysłodawcą i redaktorem naczelnym witryny internetowej Strony Poezji w Lublinie. W latach 2008–2010 zasiadał w jury Nagrody Poetyckiej „Kamień”, a od 2018 roku Nagrody Literackiej „Nike”. Członek Rady Fundacji im. Zbigniewa Herberta i pełnomocnik zarządu Fundacji ds. programowych. Członek Polskiego PEN Clubu. Od roku 1999 stale współpracuje z Ośrodkiem „Brama Grodzka - Teatr NN" w Lublinie, gdzie kieruje utworzoną z jego inicjatywy Pracownią Antropologii Słowa.

fot. Iwona Burdzanowska